Handelen op de onbalans- of EPEX-markt met een thuisbatterij: zo werkt het

De energiemarkt verandert razendsnel. Waar huishoudens vroeger simpelweg stroom afnamen van het net, ontstaat nu een wereld waarin je als consument actief kunt meedoen. Dankzij slimme technologie zoals thuisbatterijen, dynamische energiecontracten en Energy Management Systemen (EMS) kun je profiteren van lage en hoge prijzen op markten zoals de EPEX Day-Ahead markt en de onbalansmarkt.

In deze blog leggen we uit wat deze markten zijn, hoe handelen met een thuisbatterij werkt en hoe je hiermee je energierekening verder kunt verlagen.

Wat is de EPEX-markt?

De EPEX (European Power Exchange) is de groothandelsmarkt waarop elektriciteitsprijzen per uur worden bepaald. Energieproducenten, leveranciers en handelaren kopen hier stroom in voor de volgende dag.

Dit zijn de prijzen waarop dynamische energiecontracten zijn gebaseerd:

• Lage vraag + hoge productie → lage prijs
• Hoge vraag + weinig productie → hoge prijs

Met een thuisbatterij kun je slim inspelen op deze schommelingen door goedkoop te laden en dure stroommomenten te vermijden.

Wat is de onbalansmarkt?

De onbalansmarkt is een realtime markt waarbij de netbeheerder (zoals TenneT) continu het evenwicht tussen vraag en aanbod bewaakt. Als er te veel of te weinig stroom in het net zit, worden prijzen per minuut aangepast.

Kenmerken van de onbalansmarkt:

• prijzen wisselen veel sneller dan op de EPEX-markt
• prijzen kunnen negatief worden
• bij tekorten kunnen prijzen extreem hoog worden

Een slim EMS kan dynamisch laden of ontladen op deze prijsfluctuaties.

Hoe kun je met een thuisbatterij handelen op deze markten?

Met alleen een batterij kun je nog niet actief handelen — hiervoor heb je een EMS nodig én een energieleverancier die handel ondersteunt.

1. Laden bij lage prijzen

Het EMS laadt automatisch wanneer:

• EPEX-uurtarieven laag zijn
• onbalansprijzen negatief zijn
• er veel wind- of zonne-energie beschikbaar is

2. Ontladen bij hoge prijzen

Wanneer stroom duur is, kan de batterij:

• je woning van energie voorzien (zodat je niets hoeft in te kopen)
• of stroom terugleveren voor een vergoeding

3. Slimme automatisering via EMS

Het EMS beslist automatisch:

• wanneer te laden
• wanneer te ontladen
• hoeveel energie op te slaan
• welke markt op dat moment het meest voordelig is

4. Besparen én mogelijk verdienen

• goedkoop inkopen
• duur verbruik vermijden
• verdienen aan marktpieken
• kortere terugverdientijd van de batterij

Praktijkvoorbeeld: een handelsdag

Situatie: thuisbatterij 10 kWh, laad/ontlaadvermogen 5 kW.

Ochtend – lage EPEX-prijzen:
De prijs is €0,05/kWh → batterij wordt volledig geladen.

Middag – zonnepiek:
Zonnepanelen laden de batterij verder op en voeden de woning.

Avond – hoge prijzen:
De prijs stijgt naar €0,30/kWh → batterij ontlaadt en je koopt geen dure stroom.

Onbalansmoment:
Er is een tekort op het net → prijs schiet omhoog → batterij levert extra terug en je verdient mee.

Waarom handelen met een thuisbatterij interessant is

• Lagere energierekening door slim inkopen en gebruiken
• Snellere terugverdientijd van de batterij
• Hogere zelfconsumptie van je eigen zonne-energie
• Bijdrage aan netstabiliteit tijdens piekmomenten

Wat heb je nodig om te kunnen handelen?

• Een thuisbatterij met voldoende kW en kWh
• Een EMS dat automatisch kan handelen
• Een leverancier die onbalanshandel ondersteunt
• Een slimme meter voor realtime data

Risico’s en aandachtspunten

• Snellere slijtage door veel laadcycli
• Marktvolatiliteit → prijzen kunnen sterk wisselen
• Regelgeving → sommige handel is alleen toegestaan via leveranciers

Een goed EMS houdt hier rekening mee en optimaliseert laadprofielen om de batterij te beschermen.

Conclusie: handelen op de energiemarkt wordt de nieuwe standaard

Met een thuisbatterij kun je niet alleen energie opslaan — je kunt actief profiteren van prijsverschillen in de energiemarkt. De combinatie van:

• thuisbatterij
• EMS
• dynamisch energiecontract

maakt het mogelijk om als consument mee te doen op markten die vroeger alleen voor professionals toegankelijk waren.

Wil je weten welke thuisbatterij en welk EMS het beste past bij jouw situatie? Bekijk onze slimme energieoplossingen op aboutwatt.com.